Het Noordpoolgebied vormt onder internationaal recht een niemandsland. De aangrenzende staten (Russische Federatie, Verenigde Staten, Canada, Denemarken en Noorwegen) hebben echter een exclusieve economische zone van 200 zeemijl vanop hun grondgebied naar de Noordpool toe. Door de opwarming van de aarde worden echter steeds meer doorgangen in het Noordpoolgebied ‘s zomers ijsvrij en wordt voorspeld dat heel de Poolzee binnen vijftig tot honderd jaar continu ijsvrij zou kunnen zijn: en dat in een gebied, dat naar vermoed wordt, een enorme voorraad olie en gas herbergt en naast diamant, zilver, koper, zink en (wellicht) uranium, ook rijke visgronden telt. Reden genoeg voor de aanpalende landen om meer en meer interesse te betonen voor het gebied. Er zijn daarenboven ook verschillende plaatselijke disputen.

Het Zuidpoolgebied is de laatste landmassa die onbewoond is (althans door een vaste bevolking); het is niet verdeeld onder staten. Wel zijn er zeven landen die een claim hebben op het continent. De wederzijdse achterdocht bij de aanspraakmakende staten zou evenwel waarborgen dat het voorlopig bij dit statutair status-quo blijft c.q. de niet-verdeling van Antarctica.

Meer: 36_poolgebieden.pdf (91,4 kB)

Belangrijke publicaties

IBRU Arctic Maps Series, 2008-

https://www.durham.ac.uk/research/institutes-and-centres/ibru-borders-research/maps-and-publications/maps/arctic-maps-series/ 

IBRU publiceert sinds 2008 op haar website een regelmatig geüpdatete kaart van de grensaanspraken op het Noordpoolgebied.

Zie over de meest recente versie: IBRU releases new Arctic maps, 27 januari 2023.

Vaughan (R.), Who owns the Arctic, in: The Arctic History, Chalford, 2007², 267-296.

Smith (A.), Antarctica: an analysis of the political and territorial issues arising from the Antarctic Treaty System, Edinburgh, 1990.

Recente publicaties

Alle publicaties 36_poolgebieden_leeswijzer.pdf (51,4 kB)