Niet toevallig vormt het concept grens een vaak aangeboorde inspiratiebron in de kunst. Alleen al het aantal titels van poëzie- en prozawerken waarin het woord ‘grens’ gebruikt wordt, is enorm, en de grens zelf vormt daarbij vaak ook het onderwerp<. De grens vormt vaak ook een canvas voor politieke statements, in films of rond grensmuren.

Salman Rushdie stelde het probleem dat kunst juist van geen grenzen wil weten: terwijl grenzen juist de essentie van kunst zijn en het breken van taboes een noodzaak is, wordt tegelijk ook de overschreden grens geïncorporeerd (Georges Bataille): taboes worden geschorst maar niet opgeheven door transgressie.

Meer: 221_5_kunst.pdf (190,2 kB)

Fred Eerdekens, Twijfelgrens, Provincie Limburg en Z33

Belangrijke publicaties 

Geulen (E.) & Kraft (S.), Grenzen im Raum. Grenzen in der Literatur, Berlin, 2010. Overzicht van de betekenis die aan grenzen gegeven wordt in de literatuur.

Borders/Aesthetics. Tromsø, 2010-2013.

uit.no/hsl/borderaesthetics [accessed: 08-01-2023]; https://twitter.com/bordaesth.

Conferentie aan de universiteit van Tromsø (Noorwegen) over grenzen en cultuur.

De interactie van grensvorming  en -beleving met esthetiek, in de eerste plaats de culturele expressie d.m.v. ‘cross-border’ narratieven, is zelfs een onderzoeksveldje, met een eigen benaming border poetics (grenspoëzie), geworden:

<https://en.uit.no/forskning/forskningsgrupper/gruppe?p_document_id=344750>.

Borders in Globalization Review (BIG_Review). Academic and artistic explorations of borders in the 21st century, University of Victoria (New Brunswick, Canada), 2018-. [accessed 08-01-2023]. Periodiek.  Hoofdredacteur is Emmanuel Brunet-Jailly. Geeft ook de Borders in Globalization Book Series (BIGB/BIG_Books) uit.

Recente publicaties 

 Dewaele (D.), Afbakeningen, Gent, 2022.

Met inleiding door Ronald Van de Sompel (Afbakeningen Over gevonden situaties en de esthetische dimensie van het alledaagse); begeleidde een gelijknamige tentoonstelling in het M HKA in 2022. 

Fotografisch verslag van een onderzoekstocht naar afbakeningen, markeringen en signalisaties in het publieke domein (afzetlinten, barelen, dranghekken, kleefband, verkeersblokken en -kegels...). Deze ‘gevonden situaties’ (situations trouvées) onderbreken, zonder taal, de bewegingsruimte met nieuwe, tijdelijke begrenzingen. De kunstenaar (°1950) experimenteerde reeds in de jaren 1970 met het afbakenen van een deel van de ruimte en het aanbrengen van tijdelijke grenzen op vloeren en wanden; hij fotografeerde in Brugge toen ook stopborden die wandelaars het toegang tot een (ook publieke) plaats ontzeggen en zo het ‘recht op ronddolen’ (‘Rebecca Solnit) begrenzen.

 Eberhard (R.), Human Territoriality.

<rogereberhard.com/human-territoriality/ (accessed 30-06-2021)

Fotograaf Roger Eberhard toont plaatsen van ‘verdwenen’ grenzen, vroegere demarcatielijnen, waarmee hij het ironische wil aantonen in de discrepantie tussen enerzijds de wetenschap dat een grens ooit zal verdwijnen (en waaraan niets nog herinnert) of alleszins van plaats veranderen, en anderzijds de trots en adoratie die ze inspireren.

Alle publicaties 2_2_1_5_kunst_leeswijzer.pdf (1,5 MB)