2.3.1.1 Invloed

 

“[...] all borderlands hum with the frequencies of the unconscious: after all, borders are, where the fabric is thin”

Kapka Kassabova°

Veruit de meeste aandacht binnen de politiek-geografische studie van grenzen ging vanaf het midden van de 20e eeuw uit naar het berekenen van de (sociaaleconomische) invloed die grenzen uitoefenen op het omringende landschap, de handel, het verkeer, het toerisme enz. Het symposium betreffende grensinvloed Grenze und Kulturlandschaft, in Basel bij het begin van de jaren 1980, betekende een doorbraak in het onderzoek. Daar werd ook beslist om binnen de International Geographical Union een ‘Commission on Boundaries, Frontiers and Borderlands’ op te richten.

In het zgn. grenslandschap (border landscape) wordt het economische en sociale leven direct en beduidend beïnvloed door de nabijheid van een internationale grens. Anderzijds zijn de border lands ook  bevoorrechte plaatsen voor de articulatie van nationale verschillen, waar verschil wordt geproduceerd en geïnstitutionaliseerd door de territoriale soevereiniteit, maar tegelijk voortdurend wordt gehernegotieerd door verschillende actoren. Meer: 231_1_invloed.pdf (76,1 kB)

Belangrijke publicaties

Lochman (H.), Eröffnung des Symposiums, in: Internationales Symposium Grenze und Kulturlandschaft - Frontière et paysage humanisé - Boundaries and the cultural landscape, in: Regio Basiliensis, 22, 1981, 2-3, 53-58. Goede introductie tot de invloed van grenzen.

Van Houtum (H.), Kransch (O.) & Zierhofer (W.) (eds.), B/ordering Space, Aldershot, 2005.

Boggs (W.S.), International boundaries: a study of boundary functions and problems, New York, 1940. Eerste wetenschappelijke poging om de invloed van de grens op het verkeer te meten.

Nijmegen Centre for Border Research, Katholieke Universiteit Nijmegen (Nederland), Leerstoelengroep Sociale Geografie: www.kun.nl/ncbr. Bestudeert euregio’s, grensregio’s, transnationale economische, sociale en politieke netwerken, grenzen als barrières, ruimtelijke identiteit, mentale grenzen, grenzen als sociale constructies. 

Recente publicaties

M. Di Cintio, Walls. Travels along the barricades, London, 2013.
De auteur behandelt de invloed van grensmuren. Hij bezoekt en aantal grensgebieden en spreekt er met de bewoners, om te ontdekken welke soorten maatschappijen muren oprichten en vooral om te leren kennen welke soort maatschappijen door de muren zelf gevormd worden. De volgende casussen komen aan bod: Westelijke Sahara // Marokko, Ceuta en Mellila, India // Bangladesh, westelijke Jordaanoever, Nicosia, VS // Mexico, Belfast, net als (wat verrassend, in het thuisland van de auteur) Canada (een muur van kettingen en stalen pijpen in Montreal, tussen de armste en rijkste wijken daar – de 'Acadia-schutting'). Bij de omwonenden wordt door hem vaak Mauerkrankheit ontwaard ('muurziekte').

Borders. Movements, everyday life, illegalities (1939-1945), Paris, 2018: www.hsozkult.de/event.id/termine-35226). Conferentie die de dynamiek van de grensoverschrijdende ruimte of ruimtes in de nabijheid van de grens tijdens WOII bestudeerde.

 

°"[...] alle grenslanden gonzen op de frequentie van het onbewuste: immers, grenzen liggen daar waar het weefsel dun is": K. Kassabova, Border. A journey to the edge of Europe, London, 2017 (citaat op p. XV van de paperbackversie, 2018).